انتقاد مخرب و سازندهچه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟ شیوه درست انتقاد کردن چگونه است؟ دریافت بازخورد منفی برای اغلب افراد امر خوشایندی نیست. با این حال همه چیز بستگی به لحن و شیوه مطرح کردن این موضوع دارد. اگر بازخورد منفی با ادبیات درست و به شیوه سازنده‌ای مطرح شود به احتمال بیشتری مورد پذیرش قرار می‌گیرد. این نوع بازخورد دهی که به انتقاد سازنده معروف است در عمل کار آسانی نیست و به همین خاطر بسیاری از افراد در زندگی روزمره خود نمی‌دانند که چگونه باید آن را انجام دهند. ما در این مقاله تلاش کرده‌ایم تا انتقاد سازنده را آموزش دهیم تا به این ترتیب شما بتوانید با یادگیری رفتار صحیح از انتقاد مخرب و ویرانگر نیز پیشگیری کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
برای دریافت مشاوره در زمینه انتقاد مخرب و سازندهمی‌توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسیحامی‌هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : انتقاد مخرب و سازنده | چگونه انتقاد کنیم تا دیگران ناراحت نشوند؟
انتقاد مخرب و سازنده چه تفاوتی دارند؟
مهم‌ترین تفاوتی که بین انتقاد مخرب و سازندهوجود دارد این است که انتقاد سازنده راه حل محور است و به فرد کمک می‌کند تا عملکردش را در طول زمان افزایش داده و به پیشرفت بیشتری دست یابد. در حالی که در انتقاد مخرب گوینده صرفاً می‌خواهد نقاط منفی را که می‌بیند بازگو کند و راهکاری را به عنوان جایگزین مشکلات موجود ارائه نمی‌دهد. انتقاد مخرب معمولاً با لحنی آزاردهنده همراه است و فرد مقابل را درگیر احساساتی نظیر شرم و نفرت می‌کند.
برای آگاهی بیشتر در زمینه مهارت‌های ارتباطی کلیک کنید.
انتقاد مخرب و سازنده | راه‌های درست انتقاد کردن
اگر شما با روش‌های درست انتقاد کردن آشنا باشید می‌توانید تأثیرگذاری بیشتری روی اطرافیان خود داشته باشید و به شیوه‌ای حرف خود را مطرح کنید که به احتمال بیشتری مورد پذیرش قرار بگیرد. این کار به شما کمک می‌کند تا نقش سازنده‌ای داشته باشید و به پیشرفت افراد کمک کنید. در حالی که انتقاد غلط با به هم ریختن روحیه فرد مقابل تنها نقشی مخرب و ویرانگر دارد و هیچ تأثیر مثبتی برجا نمی‌گذارد.
1. قبل از انتقاد کردن به علت کار خود فکر کنید
اولین گام برای داشتن انتقادی سازنده این است که از خود بپرسید چرا دارم این موضوع را مطرح می‌کنم؟ توجه داشته باشید که انتقاد نباید وسیله‌ای برای تسویه حساب شخصی شما باشد. در واقع بسیاری از افراد از انتقاد کردن به عنوان نوعی فرصت برای نشان دادن قدرت خود استفاده می‌کنند و اختلافات حل نشده قبلی آن‌ها با فرد مقابل در نحوه انتقاد کردنشان تأثیر می‌گذارد. به همین خاطر لازم است که به آگاهی از این موضوع از وقوع آن پیشگیری کنید چرا که چنین انتقادی نه تنها کمکی به فرد مقابل نمی‌کند بلکه معمولاً روابط را از آنچه که هست آشفته‌تر می‌کند و دقیقا تفاوت انتقاد مخرب و سازنده در اینجا مشخص می‌شود.
در نتیجه تلاش کنید تا به انتقاد به عنوان نوعی ایجاد فرصت برای پیشرفت فرد مقابل نگاه کنید و به فکر دادن پیشنهاداتی برای بهتر کردن شرایط باشید. نداشتن لحنی سرزنش‌آمیز یا تحقیرکننده در این فرایند نقش مهمی‌دارد و به شما کمک می‌کند تا بتوانید در مسیر خود به درستی گام بردارید.
2. به جای تمرکز بر ضعف‌های موجود نکات مثبتی را پیشنهاد دهید
تحقیقات نشان می‌دهد اگر هنگام انتقاد کردن بر ایجاد تغییرات مثبت در آینده تأکید کنید تأثیر بیشتری روی عملکرد فرد مقابل خود خواهید گذاشت. در واقع لازم است که به جای پرداختن به ضعف‌های موجود راهکارهایی برای بهبود اوضاع به فرد مقابلتان پیشنهاد دهید. این کار به او کمک می‌کند تا بتواند روحیه خود را حفظ کرده و از حرف‌های شما بیشتر بهره بگیرد.
برای مثال اگر در کار یک فرد بی‌برنامگی احساس می‌کنید به جای اینکه به او بگویید "خیلی بی‌برنامه و نامنظم هستی" می‌توانید بگویید "اگر در آینده با یک برنامه دقیق کار خود را انجام دهی به نظرم نتیجه بالاتر و بهتری کسب می‌کنی".
برای شناخت بیشتر در زمینه روابط اجتماعی کلیک کنید.
3. به عملکرد فرد بپردازید نه به شخصیت او
یکی از عواملی که انتقاد را به بازخوردی منفی و مخرب تبدیل می‌کند این است که افراد به جای پرداختن به عملکرد فرد کل شخصیت او را نشانه می‌گیرند. این کار باعث می‌شود که فرد مقابل بیانات شما را نوعی تهدید نسبت به شخصیت خود قلمداد کرده و هرگز آن را نپذیرد. علاوه بر این انتقاد کردن به این سبک می‌تواند آسیب‌های بسیاری را به همراه داشته باشد و منجر به تخریب اعتماد به نفس فرد شود.
برای مثال اگر احساس می‌کنید که فرد مقابلتان در کار خود نظم کافی را ندارد به جای این که به او بگویید "تو فرد شلخته‌ای هستی" می‌توانید بگویید "اگر این تکلیف خاص را با نظم و ساختار بیشتری انجام دهی بیشتر موفق خواهی شد".
4. انتقاد را در یک فضای خصوصی و مناسب مطرح کنید
یک قاعده کلی در مورد بازخورد دهی وجود دارد که به ما می‌گوید تعریف و تمجید را در جمع و انتقاد را در به طور خصوصی مطرح کنید. هنگامی‌که شما انتقاد را در یک فضای سالم و خصوصی مطرح می‌کنید به فرد مقابل نشان می‌دهید که برای احساسات او ارزش قائل هستید و نمی‌خواهید او را تحقیر یا شرمنده کنید. در نتیجه این کار باعث می‌شود که او برای حرف‌های شما ارزش بیشتری قائل باشد و تأثیر بیشتری از آن بگیرد.
برای آشنایی بیشتر در زمینه آداب معاشرت در زندگی کلیک کنید.
5. از هوش هیجانی خود بهره بگیرید
قبل از اینکه از فردی انتقاد کنید به این موضوع دقت کنید که از نظر هیجانی در چه وضعیتی قرار دارید؟ آیا عصبانی یا ناراحت شده‌اید؟ اگر جوابتان مثبت باشد احتمال اینکه انتقاد شما ناخواسته به حمله‌ای پرخاشگرانه تبدیل شود بسیار زیاد خواهد بود. هوش هیجانی شما در این مسیر می‌تواند تا حد بسیار زیادی برایتان راهگشا باشد و کمک کند تا بتوانید هیجانات خود را بیشتر درک کنید و از تأثیرگذاری کلام خود بر فرد مقابل آگاهی بیشتری داشته باشید.
سؤالات متداول درباره انتقاد مخرب و سازنده
- تفاوت انتقاد با نصیحت چیست؟
انتقاد نوعی بازخورد دهی راه حل محور است و به فرد مقابل کمک می‌کند تا در ضمن آگاهی از نقاط ضعف خود بتواند گزینه‌های بهتری را در نظر گرفته و برای رسیدن به آن‌ها تلاش کند. اما در نصیحت کردن افراد با لحن فردی که در جایگاه بالاتری قرار دارد تلاش می‌کند تا دیگری را از عیب‌ها و نواقص رفتاری‌اش آگاه کند. لحنی که افراد در نصیحت کردن به خود می‌گیرند باعث می‌شود که نتوانند تأثیر مناسبی از خود به جای بگذارند.
برای دریافت مشاوره در زمینه انتقاد مخرب و سازندهمی‌توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی‌هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
منبع : انتقاد مخرب و سازنده | چگونه انتقاد کنیم تا دیگران ناراحت نشوند؟