اغلب علت پریود نشدنرا به بارداری و مشکلات هورمونی نسبت میدهند در صورتی که عوامل بسیار دیگری در بروز این اتفاق نقش دارند؛ استرس و اضطراب تا بیماریهای جدی از علل شایع محسوب میشوند. در طول زندگی هر زنی، دو دوره بی نظمیقاعدگی کاملا طبیعی است؛ اولین بار زمان شروع قاعدگی و پس از آن یائسگی. اگر پریودهای شما، همیشه 28 روز بوده و در حال حاضر بیش از 35 روز طول میکشد، دچار عقب افتادگی چرخه قاعدگی شدهاید؛ در واقع چرخه سالم بین 21 تا 35 روز میتواند به طول بیانجامد. از آنجایی که قاعدگی چرخهای طبیعی و ضروری در بدن زنان محسوب میشود، قطع آن نگرانیها و انواع مشکلات جسمانی را به همراه دارد. از این رو غافل نشدن از آن و پیبردن به علتها ضرورت مییابد. برای شناخت بهتر بدن خانمها پیشنهاد میکنیم مقاله آشنایی با بدن زن را مطالعه کنید.
علل دیر شدن زمان قاعدگی
در سالهای اولیه دوره بلوغ جسمیدختران بی نظمیو عقب افتادن عادت ماهیانه امری طبیعی است. چون بدن در حال تکامل است و شکل منظم و ثابتی به خود نگرفته است. در نتیجه تخمدانها به طور نامنظم از خود تخمک آزاد میکنند. در حالی که در سالهای آتی و چند سال بعد از شروع قاعدگیِ اول این اتفاق بیفتد باید علت بررسی شود. چرخه قاعدگی ممکن است به علتهای گوناگون به تاخیر بیفتد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه بلوغ جسمیدختران کلیک کنید. در ادامه مهمترین دلایل پریود نشدنخانمها را شرح دادهایم:
1. بارداری از علتهای پریود نشدن
از اصلیترین علت پریود نشدنبارداری است. زمانی که یکی از تخمکها بارور میشود داخل مخاط رحم جای میگیرد و این مخاط به جای این که به صورت خون پریود ریزش پیدا کند برای تغذیه جنین باقی میماند. همچنین برخی از قرصهای ضد بارداری به خصوص در اولین ماههای شروع مصرف منجر به تاخیر قاعدگی میشوند. بارداری تنها علت قطع پریود نیست بنابراین بهتر است برای اطمینان بیشتر حتما از تستهای فوری بارداری استفاده کنید.
2. مشکلات هورمونی
یکی دیگر از علتهای مهم مشکل هورمونی است. تغییر در چرخه هورمونی باعث میشود زمان قاعدگی شما مدام به عقب بیفتد. زیرا چرخه قاعدگی ارتباط مستقیمیبا هورمونها دارد. باید برای بررسی هورمونها به پزشک مراجعه کنید و درخواست آزمایش هورمون دهید.
یکی از هورمونهایی که موجب بروز قطع پریود میشود، هورمون پرولاکتین است. در صورتی که سطح ترشح این هورمون در بدن بیش از اندازه باشد احتمال پریود نشدنبرای یک یا چند دوره وجود دارد. بدن خانمها اغلب در دوران شیردهی پرولاکتین زیادی تولید میکند. در صورتی که در دوران شیر دهی نباشید هم این عارضه خود را به شکل خروج ترشحات شیری از پستانها نشان میدهد و با دارو قابل درمان است.
3. استرس و فشارهای روانی از جمله علتهای پریود نشدن
استرس عاملی است که خود موجب بر هم خوردن هورمونهای بدن و در نتیجه عقب افتادن پریود میشود. کورتیزول هورمون تشکیل دهنده استرس، موجب عقب افتادن پریود میشود. استرس ممکن است در بسیاری از شرایط بحرانی زندگی ایجاد شود. اگر زندگی پرتنش و پر از دعوا و کشمکشی را تجربه میکنید، در آستانه طلاق هستید و یا در زندگی شکستهای پی در پی را تجربه کردهاید، پریود نشدنپیامدی طبیعی است. برای اطلاع در زمینه درمان اضطراب کلیک کنید.
علاوه بر این پیامدهای روانی ناشی از مشکلات زناشویی و ارضا نشدن خانمها در رابطه جنسی به طور غیر مستقیم در بروز مشکلات قاعدگی نقش دارند. استرس بالا حال به هر دلیلی که باشد در میزان و زمان چرخه عادت ماهیانه مؤثر است و بهتر است به دنبال راههای کاهش و کنترل آن باشید. پیشنهاد میکنیم در این زمینه مقاله رابطه جنسی و شناخت بدن همسر را مطالعه کنید.
4. تنبلی تخمدان
تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک، عامل مهمیدر عقب افتادن چرخه قاعدگی است. این مشکل بسیار شایع بوده و باعث ایجاد کیستهای فولیکولی ریز در تخمدان میشود. این مسئله در ادامه میتواند موجب ناباروری، مشکلات قلبی عروقی و دیگر بیماریها شود.
5. کم کاری یا پر کاری تیروئید و سایر غدد درون ریز بدن
تیروئید پرکار یا کم کار در به تاخیر افتادن قاعدگی نقش دارد. غده تیروئید مسئول کنترل سوخت و ساز بدن است و در صورتی که کارکرد آن با اختلال مواجه شود، بر چرخه قاعدگی و عقب افتادن پریود تأثیر میگذارد. از دیگر نشانههای مشکل در غده تیروئید میتوان به خستگی زیاد، افزایش وزن، کاهش وزن، ریزش مو، احساس سرمای مزمن و... اشاره کرد. مشکلات تیروئید اغلب با مصرف دارو برطرف میشوند. علاوه بر تیروئید سایر غدد مانند هیپوفیز و آدرنال نیز در چرخه قاعدگی و به تأخیر افتادن آن تاثیر دارند.
6. لاغری و یا چاقی بیش از حد از علتهای پریود نشدن
اگر جزو افرادی هستید که باشگاه میروید و اصرار زیادی به کاهش وزن ناگهانی دارید احتمالا با عقب افتادن زمان پریود و یا قطع کامل آن روبرو میشوید. در مورد اضافه وزن شدید هم این مسئله صدق میکند. اگر دچار اضافه وزن و چاقی مفرط هستید، حمل و نقل همزمان چربی و ترشح هورمونهای مربوط به چرخه قاعدگی، در بدن دشوار است. در کل لاغری و یا چاقی ناگهانی و سریع بدن باعث عقب افتادن پریود میشود. به علاوه چاقی بر سلامت روان نیز تأثیر منفی دارد و منجر به بروز استرس و فشار روانی میشود که در نتیجه آن چرخه قاعدگی به هم میریزد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تأثیر چاقی بر سلامت روان کلیک کنید.
7. مصرف برخی از داروها
برخی از داروها چرخه قاعدگی را به طور کلی بهم میزنند. مانند داورهای ضد بارداری، داروهای شیمیدرمانی، داروهای ضد افسردگی و... . اگر شما قرص ضد بارداری مصرف میکنید با توقف آن سیکل قاعدگی شما نامنظم میشود.
8. چرخه استراحت و خواب
چرخه خواب و استراحت رابطه مستقیمیبا قاعدگی دارد. اگر نظم خوابتان به طور ناگهانی بهم بخورد احتمال به هم ریختگی نظم قاعدگی وجود دارد.
9. ورزشهای سنگین از جمله علتهای پریود نشدن
ورزشهای سنگین ورزشهایی هستند که به طور حرفهای آنها را دنبال میکنید و وقت زیادی برای پرداختن به آنها اختصاص میدهید. ممکن است در طی انجام آن ورزشها ضربهای به شکم شما وارد شده باشد. در نتیجه این ضربه میتواند باعث تاخیر در زمان پریود شما شود. این موضوع لازم است حتما به طور دقیقتر توسط پزشک زنان بررسی شود.
10. بیماری
بیماریهای شدید و سخت نه تنها از لحاظ روحی میتوانند تاثیر منفی به جای بگذارند، بلکه در زمینه جسمیو چرخه قاعدگی نیز تاثیر دارند. کسی که شیمیدرمانی و پرتو درمانیهای سنگین انجام میدهد و عملهای جراحی متعددی را از سر گذرانده، به احتمال زیاد دچار بینظمیعادت ماهیانه میشود.
11. سندرم آشرمن از علتهای پریود نشدن
گاه بعد از دستکاریهای رحمیمانند کورتاژ، سزارین یا درمان فیبروییدهای رحمیسندرم آشرمن اتفاق میافتد. در این وضعیت به صورت خودکار بافتهایی در مخاط رحم ساخته میشوند که از ریزش طبیعی مخاط و بروز خونریزی جلوگیری میکنند. این عارضه گاه منجر به بروز خونریزی سبک رحمیو گاه منجر به قطع کامل قاعدگی میشود.
12. یائسگی زودرس
علاوه بر علل گفته شده،
پریود نشدنمیتواند به خاطر یائسگی زودرس اتفاق بیوفتد. اغلب خانمها در 50 سالگی یائسه میشوند؛ یائسگی قبل از 40 سالگی زودرس محسوب میشود. این مشکل میتواند بر اثر عوامل ارثی و یا بیماریهای خودایمنی بروز پیدا کند. به طور کلی یائسگی و فقدان عملکرد تخمدانها، باعث کاهش استروژنِ در گردش شده و مخاط رحم را از بین میبرد. این امر منجر به پایان یافتن چرخه قاعدگی میشود.
علتهای آمنوره اولیه و ثانویه
فقدان قاعدگی و پریود نشدنکه آمنوره نام دارد ممکن است در زمان بلوغ و یا پس از آن اتفاق بیوفتد. آمنوره اولیه در سنین بلوغ باعث میشود دختر خانمها تا حدود سن 16 سالگی پریود نشوند. این اتفاق بسیار نادر بوده و یکی از علل شایع آن اختلالات کروموزومیاست که منجر به نقص در تخمکها و فولیکهای درگیر در تخمکگذاری میشود. مشکلات هیپوتالاموس، بیماریهای هیپوفیز، مشکلات مادرزادی مانند فقدان رحم و دهانه رحم و اختلالات ساختمانی مهبل از دیگر علل بروز آمنوره اولیه است.
آمنوره ثانویه چیزی بیش از تاخیر ساده در قاعدگی است و فرد مبتلا را 3 تا 6 ماه درگیر میکند. آمنوره ثانویه زمانی اتفاق میافتد که فرد سابقه پریود شدن داشته اما برای 3 تا 6 ماه دچار قطع قاعدگی میشود. ممکن است علائم و نشانههای دیگری همراه با آمنوره ثانویه بروز پیدا کنند که از جمله آنها میتوان به سر درد، تغییرات بینایی، ریزش موی صورت و ترشحات از نوک پستان اشاره کرد. آمنوره ثانویه به علت یکی از عوامل ذکر شده در بالا امکان بروز دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چرخه
قاعدگی
کلیک کنید.
درمان تاخیر در قاعدگی
برای درمان باید به مشکل اصلی ایجاد کنندۀ این مسئله پرداخت. به طور مثال اگر بیمار دچار تنبلی تخمدان یا همان تخمدان پلی کیستیک باشد، با دارو درمانی که شامل مصرف داروهای ضد بارداری زیر نظر پزشک متخصص میشود، میتوان به درمان پریود نشدنو بازگشت نظم قاعدگی امیدوار بود. در صورتی که بیمار دچار چاقی و یا لاغری مفرط باشد، با مراجعه به متخصص تغذیه میتوان این مسئله را درمان کرد. همچنین اگر مسئله چاقی و یا لاغری او منشاء روانی داشتهباشد، بهرهمندی از جلسات مشاوره و روانشناسی میتواند راهگشا باشد.
با تغییر عادات غذایی میتوان تاثیرات مستقیمیرا بر چرخه قاعدگی مشاهده کرد. همچنین عواملی مانند استرس، بیماری، بحرانهایی مانند فقدان ناگهانی عزیزان، شکستها و... از نظر روانشناختی تاثیر مخربی بر چرخه قاعدگی خواهد گذاشت که با کمک یک روان شناس میتوان تا حد زیادی از اثرات آن کم کرد. در این زمینه میتوانید از مشاوره جنسی نیز کمک بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه تشخیص و درمان تاخیر در قاعدگی میتوانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسیحامیهنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.